Οι επιχειρήσεις στη Σικελία δεν
είχαν καλά καλά αρχίσει, όταν μια απροσδόκητη εξέλιξη επέδρασε αρνητικά στο
ηθικό των Αθηναίων στρατιωτών: Ο Αλκιβιάδης ανακλήθηκε στην Αθήνα, για να δικαστεί
για την κατηγορία της αποκοπής των Ερμών που τον βάραινε (βλ. Μέρος Α’).
Ο
Αλκιβιάδης υπάκουσε στην εντολή των Αθηναίων, καθ' οδόν προς την Αθήνα όμως δραπέτευσε
για να καταφύγει στον εχθρό, στη Σπάρτη.
Κατά το πρώτο διάστημα παραμονής
τους στη Σικελία οι Αθηναίοι και οι σύμμαχοί τους δεν προχώρησαν σε ευρείας
κλίμακας επιχειρήσεις, με αποτέλεσμα οι Συρακόσιοι να ενισχύσουν τα οχυρωματικά
τους έργα και να στείλουν πρεσβείες στη Σπάρτη και στην Κόρινθο για να ζητήσουν
βοήθεια. Οι συγκρούσεις μπήκαν σε αποφασιστικό στάδιο την άνοιξη του 414 π.X.,
όταν οι Αθηναίοι προσπάθησαν να καταλάβουν τις Συρακούσες. Στις αρχικές
συμπλοκές γύρω από την πόλη νίκησαν τους αντιπάλους τους, ενώ ταυρόχρονα άρχισαν
να χτίζουν τοίχος για να αποκείσουν την πόλη από τη στεριά. Σε μια από τις συμπλοκές
σκοτώθηκε ο Λάμαχος αφήνοντας τον Νικία μόνο του στην ηγεσία του εκστρατευτικού
σώματος. Παρ' όλα αυτά η πτώση των Συρακουσών φαινόταν πως ήταν θέμα χρόνου.
Η κατάσταση άλλαξε, όταν οι
Σπαρτιάτες, παρακινούμενοι από τις προδοτικές συμβουλές του Αλκιβιάδη,
αποφάσισαν να στείλουν ενεισχύσεις στο πλευρό των Συρακουσών υπό την ηγεσία του
στρατηγού Γύλιππου. Ο Νικίας, βλέποντας τη δύσκολη θέση, στην οποία είχε
περιέλθει ο στρατός του, ζήτησε κι αυτός με τη σειρά του ενισχύσεις από την
Αθήνα, οι οποίες έφτασαν σε δυο τμήματα, το πρώτο την άνοιξη του 413 π.X. υπό
τον στρατηγό Ευρυμέδοντα και το δεύτερο μετά τα μέσα Ιουλίου του ίδιου χρόνου
υπό τον στρατηγό Δημοσθένη.
Ωστόσο, η άφιξη των ενισχύσεων
δεν μετέβαλε την κατάσταση προς όφελος των Αθηναίων, καθώς η προσπάθεια του
Δημοσθένη να καταλάβει το οροπέδιο Επιπολές στα βόρεια των Συρακουσών κατέληξε
σε παταγώδη αποτυχία, η οποία προβλημάτισε τους Αθηναίους στρατηγούς, που διαπίστωναν
ότι ο στρατός τους ήταν εξαντλημένος από τη μακρά παραμονή σε ξένη χώρα, από τις
κακουχίες και από την ελονοσία, καθώς είχε καλοκαιριάσει και η περιοχή ήταν
βαλτώδης. Ο Δημοσθένης πρότεινε τον τερματισμό της εκστρατείας, πρόταση που
έγινε δεκτή, παρά την αντίθετη γνώμη του Νικία. Όταν όμως όλα ήταν έτοιμα για
την επιστροφή στην Αθήνα, έγινε έκλειψη σελήνης. Οι περισσότεροι Αθηναίοι τη
θεώρησαν κακό οιωνό και ζήτησαν να αναβληθεί η αποχώρηση. Ο Νικίας ήταν κι αυτός
της ίδιας άποψης κι αρνήθηκε να δώσει τη διαταγή της αποχώρησης προτού παρέλθουν
27 ημέρες, όπως είχαν υποδείξει οι μάντεις. Η απόφασή του αυτή όμως έμελλε να
αποδειχτεί μοιραία για τον ίδιο και για τον στρατό του.
(Η αντεπίθεση των Συρακοσίων και η ήττα των Αθηναίων στο Γ' Μέρος)
Επιμέλεια
Πέτρος Βιτόπουλος
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου