 |
| Πως παρατάχθηκαν οι δυο παρατάξεις για τη μάχη των Γαυγαμήλων |
Στο Α’ μέρος της
ανάρτησης είδαμε όσα προηγήθηκαν της αποφασιστικής μάχης των Γαυγαμήλων μεταξύ
των Ελλήνων του Μ. Αλεξάνδρου και των Περσών.
Όταν όλα ήταν έτοιμα και οι δυο
στρατοί πλησίασαν ο ένας τον άλλον, ο Αλέξανδρος πήρε θέση απέναντι από τον
Δαρείο και το αριστερό περσικό κέντρο, δηλαδή τους Πέρσες, δορυφόρους, τους
Ινδούς, τους Αλβανούς και τους Κάρες. Όταν είδε πως υπερφαλαγγίζεται από το
αριστερό τμήμα του εχθρού, έδωσε εντολή να προελάσουν δεξιά του σε λοξή τάξη
και κλιμακωτά ο Κλείτος με την ίλη του, οι ψιλοί (=ελαφρά οπλισμένοι) δεξιά της
και οι υπασπιστές και όλες οι τάξεις της φάλαγγας. Ο Δαρείος αναγκαστικά
μετακίνησε πάλι το μέτωπο προς τα αριστερά, για να εμποδίσει τούτη την κίνηση
του Αλέξανδρου. Εξαιτίας του όγκου του περσικού στρατεύματος υπερφαλάγγιζε
συνεχώς τους Μακεδόνες προς τα αριστερά. Διακρίνοντας ο Δαρείος πως ο
Αλέξανδρος σε αυτή την πορεία προς τα δεξιά είχε ξεπεράσει τον χώρο που
εξομάλυνε για την επίθεση των αρμάτων, θεώρησε ότι έπρεπε να αναχαιτίσει κάθε
είδους κίνηση προς αυτό το σημείο. Για αυτό διέταξε τους θωρακισμένους Σκύθες
και χίλιους Βακτρίους ιππείς υπό τον Βήσσο να υπερφαλαγγίσουν το δεξί πλευρό
των Μακεδόνων και να αναχαιτίσουν την προς τα δεξιά κίνησή τους. Εναντίον τους
έστειλε ο Αλέξανδρος τους ιππείς με επικεφαλής τον Μενίδα.
Αυτό είχε σαν
αποτέλεσμα οι Βάκτριοι και οι Σκύθες να σταματήσουν την κυκλωτική τους κίνηση
και να επιτεθούν στον Μενίδα, όμως και αυτοί δέχτηκαν επίθεση από τους Παίονες
και τους Έλληνες ιππείς. Τότε ο Δαρείος πίστεψε πως ήταν η κατάλληλη στιγμή να
εξαπολύσει τα δρεπανηφόρα άρματα ελπίζοντας πως αυτά θα επιφέρουν σύγχυση στη
φάλαγγα και ότι μέσα σε αυτή τη σύγχυση και με την επίθεση του υπόλοιπου
στρατού, θα υπερνικήσει τη μακεδονική φάλαγγα. Ωστόσο οι φαλαγγίτες τραβήχτηκαν
δεξιά κι αριστερά αφήνοντας κενός ανάμεσά τους και έφεραν τις σάρισες μπροστά,
πάνω στις οποίες φυσικά δεν θα πήγαιναν τα άλογα, αλλά θα πήγαιναν αναγκαστικά
από το κενό που δημιουργήθηκε. Τότε οι Μακεδόνες έκλεισαν το κενό και η
οπισθοφυλακή που την αποτελούσαν οι τοξότες και οι ιπποκόμοι, εξουδετέρωσαν
εύκολα τα άρματα.
Απαλλαγμένος ο Αλέξανδρος, από τα δρεπανηφόρα άρματα,
έδωσε και εκείνος εντολή να αντεπιτεθούν τα στρατεύματα της πρώτης του
παράταξης, που έμεναν ως εκείνη τη στιγμή ακίνητα. Παράλληλα, έδωσε εντολή στον
Αρέτη να αποκρούσει με τους Παίονές του τους εχθρούς που επιτέθηκαν στη δεξιά
πλευρά του, κάτι που εκείνος έπραξε με τον καλύτερο τρόπο, κρίνοντας τη μάχη
και πίσω από το κυρίως μέτωπο. Ο ίδιος ο Αλέξανδρος επικεφαλής της ίλης του
Κλείτου, σταματώντας τη λοξή κίνηση, όρμησε κατά της περσικής παράταξης και
επιτέθηκε με όλους τους εταίρους στο ρήγμα που δημιουργήθηκε από την κίνηση των
Βακτρίων.
Με αυτόν τον τρόπο έσπασε το εχθρικό μέτωπο και ο
Αλέξανδρος επιτέθηκε κατευθείαν εναντίον του Δαρείου. Την ίδια στιγμή επιτέθηκε
και η μακεδονική φάλαγγα. Τότε τα στρατεύματα που προστάτευαν τον Δαρείο
τράπηκαν σε φυγή αφήνοντας τον βασιλιά εκτεθειμένο. Τότε αυτός, μην έχοντας
άλλη επιλογή, διέταξε το άρμα του να στραφεί προς τα πίσω, τρεπόμενος και ο
ίδιος σε φυγή. Ο Αλέξανδρος ήθελε να καταδιώξει τον Δαρείο, ωστόσο αναγκάστηκε
να γυρίσει, όταν έμαθς πως ο Παρμενίων κινδύνευε από τους Ινδούς και τους Πάρθους
ιππείς. Όταν αυτοί δέχτηκαν την επίθεσή του, τράπηκαν και οι ίδιοι σε φυγή, όπως
και όλο το υπόλοιπο περσικό στράτευμα. Ακολούθησε γενική καταδίωξη των
ηττημένων, έως ότου έπεσε το σκοτάδι.
Περισσότεροι από 30.000 άνδρες του Δαρείου σκοτώθηκαν
στη μάχη, ενώ από τους Έλληνες χάθηκαν μόνο 100 έως 500 νεκρούς. Αμέτρητα ήταν
και τα λάφυρα που περιήλθαν στην κατοχή των νικητών, ανάμεσά τους τα όπλα και
το άρμα του Δαρείου, οι 15 ινδικοί ελέφαντες που δε χρησιμοποιήθηκαν στη μάχη,
χιλιάδες υποζύγια, χρήματα, τρόφιμα και εφόδια των Περσών. Με αυτόν τον τρόπο
έληξε η μεγαλύτερη μάχη της εκστρατείας του Αλέξανδρου, μια μάχη που πλήγωσε
βαθιά και ανεπανόρθωτα το γόητρο του περσικού κράτους και του ίδιου του μεγάλου
βασιλέα.
Ο Αλέξανδρος αναγορεύθηκε μεγάλος βασιλέας, ενώ ο
Δαρείος προσπαθώντας να διαφύγει τελικά έπεσε θύμα συνωμοσίας που οργάνωσε εναντίον
του ο Βήσσος, ο σατράπης της Βακτριανής. Από τον διαλυμένο στρατό περίπου
σαράντα χιλιάδες Πέρσες συγκεντρώθηκαν υπό τον σατράπη Αριοβαρζάνη, γιο του
Αρτάβαζου και οχυρώθηκαν στις Περσίδες πύλες, το μόνο σημείο που θα μπορούσαν
πλέον να αντισταθούν στον Αλέξανδρο και να διασώσουν ό,τι μπορούσαν από την
περσική επικράτεια. Ο δρόμος ήταν πλέον ανοικτός για τον Αλέξανδρο να τραβήξει
για την πλούσια Βαβυλώνα.
Επιμέλεια
Πέτρος Βιτόπουλος
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου