Το ανοιχτό λογισμικό Linux σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης εν μέσω Οικονομικής κρίσης

Η τεχνολογία μπορεί να βοηθήσει να ξεπερασθεί η οικονομική κρίση, αλλά και να βελτιώσει την υγεία, την παιδεία και την καθημερινότητα.
H τεχνολογία μπορεί να «εξομαλύνει» τις σχέσεις κράτους-πολιτών, με την έκδοση και προμήθεια δημόσιων εγγράφων και πιστοποιητικών μέσω διαδικτύου, και τη δημιουργία online υπηρεσιών για την καταγραφή των προβλημάτων της πόλης. Μια ακόμη εφαρμογή της τεχνολογίας αφορά την εξοικονόμηση χρημάτων, με τη βοήθεια ψηφιακών εφαρμογών για άμεση σύγκριση τιμών, και τη διευκόλυνση των εμπορικών συναλλαγών, με τη δημιουργία ασφαλών συστημάτων ηλεκτρονικών πληρωμών. Σε αυτήν την προσπάθεια πολλά κράτη εν μέσω Οικονομικής κρίσης προκειμένου να εξοικονομήσουν χρήματα και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των πολιτών στράφηκαν στο ανοιχτό λογισμικό Linux, από την αρχή ακόμα της κρίσης το 2008.   

Το Γαλλικό κοινοβούλιο χρησιμοποιεί Linux

Τα μέλη του γαλλικού Κοινοβουλίου αποφάσισαν να εξοπλίσουν τους υπολογιστές του κτιρίου της Βουλής με το λειτουργικό σύστημα και τα προϊόντα λογισμικού ανοιχτής πηγής της Linux. Μετά το Υπουργείο Πολιτισμού και το Υπουργείο Επικοινωνιών που εγκατέλειψαν το λειτουργικό σύστημα των Windows για αυτό της Linux, ήρθε η σειρά του Γαλλικού Κοινοβουλίου να αλλάξει τα προγράμματα που χρησιμοποιούνται σε 1154 υπολογιστές του, αρχής γενόμενης τον Ιούνιο του 2007. Το σχέδιο αυτό που βασίζεται σε μελέτη της τεχνολογικής εταιρίας Atos Origin, υποστηρίχθηκε από δύο βουλευτές του κόμματος Λαϊκής Κίνησης, τον Richard Cazenave και τον Bernard Carayon. Σύμφωνα με την σχετική ανακοίνωση που εξέδωσε το γαλλικό Κοινοβούλιο, η μελέτη της Atos Origin έδειξε ότι η χρήση του λογισμικού ανοιχτής πηγής θα συντελέσει σημαντικά στην εξοικονόμηση δημόσιου χρήματος. Αυτό που προξενεί εντύπωση είναι η μεθοδικότητα και ο μακροχρόνιος σχεδιασμός των Γάλλων. Αρχικά "συνήθισαν" τους χρήστες στο ανοικτό λογισμικό με προγράμματα όπως ο Firefox, to OpenOffice και ο Thunderbird σε περιβάλλον Windows. Όταν οι χρήστες ήταν "έτοιμοι" πέρασαν 100% σε Ανοικτό Λογισμικό.

Ήδη οι πρώτες μελέτες των Γάλλων δείχνουν μείωση του κόστους κατα 40% με τη χρήση του Linux.

Μεγάλη Βρετανία και ανοιχτό λογισμικό 

Η Μεγάλη Βρετανία εισήγαγε μια νέα πρωτοβουλία, στο πλαίσιο της οποίας οι κρατικές υπηρεσίες θα έπρεπε να στραφούν σε ανοικτό λογισμικό προκειμένου να μειώσουν το λειτουργικό τους κόστος και άρα τα ποσά που αντλούν από τον κρατικό προϋπολογισμό. Φαίνεται ότι η πρωτοβουλία αυτή έχει ήδη αρχίσει να αποδίδει, όπως ανακοίνωσε πρόσφατα η βρετανική κυβέρνηση. Η πρώην Υπουργός Εσωτερικών Angela Smith δήλωσε τότε ότι -σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία- το 25% των γυμνασίων/λυκείων της χώρας διαθέτει έναν τουλάχιστον υπολογιστή που τρέχει σε περιβάλλον Linux. Επίσης, το 35% των φορέων που σχετίζονται με το σύστημα υγείας χρησιμοποιεί το λογισμικό ανοικτού κώδικα. Η περίπτωση αυτή καταδεικνύει ότι η διείσδυση του ανοικτού λογισμικού σε κρατικούς οργανισμούς είναι απλώς θέμα πολιτικής βούλησης. Με δεδομένο ότι η πλειονότητα των δημοσίων υπαλλήλων χρησιμοποιεί τους υπολογιστές για την εκτέλεση στοιχειωδών εργασιών, το Linux είναι μια επιλογή που δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από τα Windows και Mac OS X.

Και η κυβέρνηση της Νορβηγίας πηγαίνει σε ανοιχτό λογισμικό

Σε λύσεις ανοιχτού λογισμικού προσανατολίζεται και η κυβέρνηση της Νορβηγίας. Η Νορβηγία είναι η τελευταία Ευρωπαϊκή χώρα η οποία πλησιάζει στην υποχρεωτική χρήση των αρχείων ODF (και PDF) από την κυβέρνηση. Η Νορβηγία προστέθηκε σε μια ομάδα κρατών όπως η Φιλανδία, η Γαλλία και το Βέλγιο που επιδιώκουν την παραπάνω ενέργεια. Σε ανακοίνωση της εξέφρασε την πρόθεση της για αύξηση της χρήσης του ανοιχτού λογισμικού στον δημόσιο τομέα. Ο στόχος είναι η μείωση της εξάρτησης από εταιρίες όπως η Microsoft. "Δεν θα πρέπει πλέον να είναι απαραίτητη η χρήση λογισμικού από τις μεγάλες διεθνείς εταιρίες υπολογιστών για να μπορεί κάποιος να έχει πρόσβαση στις πληροφορίες που παρέχει ηλεκτρονικά ο δημόσιος τομέας" Για τον παραπάνω λόγο θα δημιουργηθεί επιτροπή ειδικών που θα συντάξει τα πρότυπα για την πρόσβαση σε πληροφορίες που παρέχει ο δημόσιος τομέας. Η ίδια επιτροπή θα συντάξει και πρότυπο το οποίο θα υπαγορεύει τις προδιαγραφές διαλειτουργικότητας που θα πρέπει να πληρεί ένα λειτουργικό σύστημα για να είναι αποδεκτό στον δημόσιο τομέα της χώρας. Η ηλεκτρονική πρόσβαση στις δημόσιες υπηρεσίες θα μπορεί να γίνεται με ανοιχτά προγράμματα περιήγησης ιστού, όπως το Mozilla Firefox, και τα
έγγραφα θα μετατραπούν σε μορφοποίηση Open Document Format ώστε να είναι προσβάσιμα από πλήθος εφαρμογών και διαφορετικά λειτουργικά συστήματα.

Η Ολλανδία και το ανοιχτό λογισμικό

Η Ολλανδία είναι μια μικρή χώρα, που όμως εκπλήττει με την ελεύθερη κουλτούρα της, και τις πρωτοποριακές θέσεις της. Δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, και στον τομέα του ελεύθερου και ανοικτού λογισμικού. Το υπουργείο οικονομικών της χώρας ανακοίνωσε ένα σχέδιο δράσης για την χρήση ανοικτών προτύπων και ανοικτού λογισμικού στον δημόσιο και ημιδημόσιο τομέα. Η δράση ονομάζεται “Η Ολλανδία, σε ανοικτή σύνδεση”.

Οι στόχοι που απασχολούν το υπουργείο είναι:

• Ικανοποιητική συμμετοχή των πολιτών
  - Διατηρησιμότητα της πληροφορίας και των καινοτομιών
  - Δραστική μείωση της πολυπλοκότητας των λειτουργιών διαχείρισης Για να επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί, χρειάζεται να αναπτυχθεί η διαλειτουργικότητα μεταξύ κράτους-επιχειρήσεων, κράτους-πολιτών και των δημοσίων υπηρεσιών μεταξύ τους.

Το Βέλγιο και το ανοιχτό λογισμικό

Η Βελγική κυβέρνηση προχώρησε σε μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα κίνηση, διέθεσε το πηγαίο κώδικα (το των εφαρμογών Digivote και Jite που χρησιμοποίησε στα πλαίσια την ηλεκτρονική ψήφου στις Ευρωεκλογές. Αν και δεν υπάρχει κάποιο κείμενο άδειας στα αρχεία που διανέμει το Direction des Elections, ωστόσο είναι μια πρώτη ένδειξη καλής θέλησης. Το λογισμικό αυτό χρησιμοποιήθηκε με επιτυχία στις ομοσπονδιακές εκλογές του Βελγίου και στις πρόσφατες Ευρωεκλογές και πιθανότατα θα χρησιμοποιηθεί σε νεώτερη έκδοση του και στις επόμενες εκλογικές αναμετρήσεις στο Βέλγιο.

Ισπανία και ανοιχτό λογισμικό

Τρεις από τις αυτόνομες κυβερνήσεις του Βασιλείου της Ισπανίας έχουν προχωρήσει στην ανάπτυξη διανομών Linux για την δημόσια διοίκηση, την εκπαίδευση, τις επιχειρήσεις.

Η Junta de Communidades (Συμβούλιο Κοινοτήτων, δηλαδή αυτόνομη κυβέρνηση) της Castilla – La Mancha (επαρχία με πρωτεύουσα το Τολέδο) έχει προχωρήσει στην δημιουργία του Molinux (από το molino=ανεμόμυλος, σύμβολο της επαρχίας), με βάση το Debian, το οποίο βρίσκεται στην έκδοση 1.0 (σταθερή) και 1.0.1 (beta). Η διανομή απευθύνεται κυρίως στην εκπαίδευση και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Πράγματι, η Junta μέσω του ιστοχώρου της www.jccm.es και αυτού του Molinux www.molinux.info προτρέπει κάθε ιδιώτη και επιχείρηση να προμηθευτεί μία διανομή του Molinux. Αυτό είναι άλλωστε πολύ εύκολο μιας και εκτός από τα είδωλα CD (ISO) της διανομής που μπορεί ο καθένας να μεταφορτώσει από τον ιστοχώρο του project μπορεί να προμηθευτεί δωρεάν και ένα CD με την διανομή επισκεπτόμενος διάφορες υπηρεσίες, κέντρα Internet ή εταιρίες-μέλη του τοπικού εμπορικού επιμελητηρίου ή συλλόγους φίλων του Linux στις διάφορες πόλεις της επαρχίας (όχι μόνο στην πρωτεύουσα). Η Junta έχει επίσης προχωρήσει σε υπογραφή συμφωνίας με την Sun και διαθέτει πλέον δωρεάν σε μαθητές, φοιτητές και εκπαιδευτικούς το StarOffice, το οποίο προτρέπει να χρησιμοποιείται πλέον σε όλα τα εκπαιδευτικά ιδρύματα της επαρχίας.

Όμως η Castilla – La Mancha δεν είναι μόνη. Η αντίστοιχη Junta της Extremadura (επαρχία κοντά στην Πορτογαλία) έχει δημιουργήσει το ήδη γνωστό σε πολλούς GNU LinEx (επίσης με βάση το Debian) και την αντίστοιχη έκδοσή του σε live CD, την Squeak (ήδη στην έκδοση 3.8). Στον ιστοχώρο της υπάρχει και αφιέρωμα για το κίνημα ενάντια στις πατέντες λογισμικού.

Η Junta de Extremadura και η Junta de Andalucia προχώρησαν στην συνυπογραφή του «Γενικού Πρωτοκόλου Συνεργασίας σε θέματα Ελεύθερου Λογισμικού και ειδικότερα του LinEx», βάσει του οποίου η Ανδαλουσία ανέπτυξε την δική της διανομή Linux, το Guadalinex (με βάση το LinEx), και με το οποίο οι δύο τοπικές κυβερνήσεις έχουν θέσει ως στόχο να υπάρχει παράλληλη ανάπτυξη των συστημάτων τους, ώστε να είναι συμβατά. Στο Πρωτόκολλο φαίνεται πως προτίθεται να προσχωρήσει και η Junta της Castilla – La Mancha: έχει ειδικό αφιέρωμα στον ιστοχώρο του Molinux υπό τον τίτλο «Είμαστε Συμβατοί».

Και η γειτονική Ιταλία στρέφεται στο ανοιχτό λογισμικό Linux

Πριν από λίγες ημέρες η Ιταλική Κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι είναι υποχρεωτική η χρήση του ΕΛ/ΛΑΚ στη Δημόσια Διοίκηση. Στις αρχές του μήνα δημοσιεύθηκε το σχετικό έγγραφο με τίτλο «Κανόνες για τη συγκριτική αξιολόγηση [λογισμικού]) στο οποίο καθορίζεται μία λεπτομερής μέθοδος που θα πρέπει να ακολουθούν όλοι οι δημόσιοι φορείς της Ιταλίας για να επιλέξουν το λογισμικό που θα χρησιμοποιήσουν δίνοντας προτεραιότητα στη χρήση ανοιχτού λογισμικού. Οι φορείς είναι υποχρεωμένοι να να ψάξουν για κατάλληλα προγράμματα Ελεύθερου Λογισμικού , ή να επιλέξουν λογισμικό που έχει ήδη αναπτυχθεί στο δημόσιο τομέα . Μόνο αν δεν υπάρχουν ήδη διαθέσιμα τα προγράμματα που καλύπτουν τις ανάγκες του φορέα θα μπορεί να εξετάζεται η απόκτηση κλειστού λογισμικού. Το έγγραφο συντάχθηκε από την υπηρεσία για την «Ψηφιακή Ιταλία» η οποία για πρώτη φορά δημιούργησε μία ομάδα εργασίας στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι από το δημόσιο τομέα , την κοινότητα του Ελεύθερου Λογισμικού , και κατασκευαστές κλειστού λογισμικού . Ο Carlo Piana, γενικός σύμβουλος του FSFE,  ο οποίος συμμετείχε στην επιτροπή που συνέταξε το έγγραφο δήλωσε ότι πλέον δεν υπάρχουν δικαιολογίες και ο δημόσιος τομέας θα θεωρεί πλέον τη χρήση του ΕΛ/ΛΑΚ ως τον κανόνα ενώ το κλειστό λογισμικό θα θεωρείται η εξαίρεση. Δήλωσε επίσης ότι αυτή είναι η πιο καινοτόμα και θετική δράση σχετικά με την υιοθέτηση του ΕΛ/ΛΑΚ στην Ευρώπη μέχρι σήμερα. Παρόμοιες ήταν και οι δηλώσεις του Προέδρου του FSFE , Karsten Gerloff, ο οποίος μεταξύ άλλων δήλωσε ότι αυτό είναι ένα σπουδαίο παράδειγμα προς μίμηση και για άλλες κυβερνήσεις για την ανάκτηση του ελέγχου των υποδομών πληροφορικής τους, καθώς μέσα από τη χρήση του ΕΛ/ΛΑΚ οι κυβερνήσεις διεκδικούν εκ νέου την τεχνολογική κυριαρχία τους αποτρέποντας την κακόβουλη πρόσβαση σε δεδομένα πολιτών και εμπιστευτικών πληροφοριών. Το πιο σημαντικό είναι ότι ο κανονισμός συνοδεύεται και με έναν σχετικό μηχανισμό ο οποίος θα εξασφαλίσει την εφαρμογή του. Κάθε ενδιαφερόμενος φορέας ή/και πολίτης έχει τη δυνατότητα να καταφύγει στην υπηρεσία για την «Ψηφιακή Ιταλία» και να ζητήσει τον έλεγχο κάποιου δημόσιο φορέα σχετικά με τη διαδικασία που ακολούθησε για την προμήθεια λογισμικού και τα δικαστήρια έχουν το δικαιώμα να ακυρώσουν συμβάσεις που έρχονται σε αντίθεση με τον κανονισμό. Επίσης, σε περίπτωση αμέλειας μπορεί να θεωρηθεί προσωπικά υπεύθυνος ο αρμόδιος δημόσιος υπάλληλος.