Το ανοιχτό λογισμικό Linux στην παιδεία

Τα σχολεία και τα πανεπιστήμια είναι οι χώροι όπου διδάσκουμε στις επόμενες γενιές τις αξίες των κοινωνιών μας, αλλά επίσης και τη γνώση που χρειάζονται για να βρουν μια θέση στις κοινωνίες αυτές.

Εκεί επίσης μαθαίνουν πώς να χρησιμοποιούν τον υπολογιστή, πώς να αλληλεπιδρούν με το διαδίκτυο, κτλ. Τα σχολεία θα πρέπει να διδάσκουν τα παιδιά ώστε να γίνουν σωστά μέλη της κοινότητας και τα σχολεία δεν πρέπει να παρέχουν κατάρτιση σε προϊόντα εταιρειών που δεν σέβονται την ελευθερία.
Υπάρχουν γενικοί λόγοι για τους οποίους όλοι οι χρήστες πρέπει να επιμένουν στη χρήση ελεύθερου λογισμικού: τους δίνει την ελευθερία να ελέγχουν τον υπολογιστή τους—με το ιδιόκτητο λογισμικό, ο υπολογιστής κάνει εκείνο που του λέει ο κάτοχος του λογισμικού να κάνει, και όχι αυτό που ο χρήστης θέλει. Το ελεύθερο λογισμικό προσφέρει επίσης στους χρήστες την ελευθερία να συνεργάζονται μεταξύ τους και να διάγουν μία τίμια ζωή. Αυτοί οι λόγοι ισχύουν τόσο για τα σχολεία, όσο και για τον καθένα μας. Ο στόχος αυτού του άρθρου είναι να παραθέσει πρόσθετους λόγους που ισχύουν κατά ιδιαίτερο τρόπο στην εκπαίδευση.
Κατ' αρχάς, το ελεύθερο λογισμικό μπορεί να επιτύχει εξοικονόμηση χρημάτων στα σχολεία. Το ελεύθερο λογισμικό δίνει στα σχολεία, όπως και σε όλους τους άλλους χρήστες, την ελευθερία αντιγραφής και αναδιανομής του λογισμικού, έτσι ώστε το σχολικό σύστημα να μπορεί να φτιάχνει αντίγραφα του λογισμικού για όλους τους υπολογιστές που διαθέτει. Στις φτωχές χώρες, αυτό μπορεί να βοηθήσει στην ελάττωση του ψηφιακού χάσματος.
Αυτός ο προφανής λόγος, αν και πρακτικά σημαντικός, είναι μάλλον επιφανειακός. Και οι κατασκευαστές ιδιόκτητου λογισμικού μπορούν να εξαλείψουν αυτό τον λόγο, χαρίζοντας αντίγραφα του λογισμικού στα σχολεία
Τα σχολεία έχουν να επιτελέσουν μία κοινωνική αποστολή: να διδάσκουν στους μαθητές να είναι πολίτες μίας ισχυρής, ικανής, ανεξάρτητης, συνεργατικής και ελεύθερης κοινωνίας. Πρέπει να ενθαρρύνουν τη χρήση του ελεύθερου λογισμικού με τον ίδιο τρόπο που ενθαρρύνουν και την ανακύκλωση. Εάν τα σχολεία διδάσκουν στους μαθητές το ελεύθερο λογισμικό, τότε οι μαθητές θα τείνουν να το χρησιμοποιούν και μετά την αποφοίτηση τους. Αυτό θα βοηθήσει την κοινωνία, στο σύνολό της, να αποδράσει από την κυριαρχία (και τη χειραγώγηση) των πολυεθνικών εταιρειών.


Το ελεύθερο λογισμικό επιτρέπει στους μαθητές να μάθουν πώς λειτουργεί το λογισμικό. Μερικοί μαθητές, όταν φθάσουν στην εφηβεία, θέλουν να μάθουν τα πάντα για τον υπολογιστή τους και το λογισμικό του. Νοιώθουν μια έντονη περιέργεια να διαβάσουν τον πηγαίο κώδικα των προγραμμάτων που χρησιμοποιούν καθημερινά. Για να μάθουν να γράφουν καλό κώδικα, οι μαθητές πρέπει να μελετήσουν και να συγγράψουν πολύ κώδικα. Έχουν ανάγκη να μελετήσουν και να κατανοήσουν πραγματικά προγράμματα, που χρησιμοποιούνται από τους ανθρώπους στην πράξη. Μόνο το ελεύθερο λογισμικό μπορεί να το επιτρέψει αυτό.

Ο βαθύτερος λόγος για τον οποίο το ελεύθερο λογισμικό πρέπει να χρησιμοποιείται στα σχολεία, είναι η παροχή ηθικής διαπαιδαγώγησης. Τα σχολεία πρέπει να διδάξουν στους μαθητές βασικές αρχές και χρήσιμες ικανότητες, αλλά δεν είναι μόνο αυτή η δουλειά τους. Η θεμελιωδέστερη αποστολή των σχολείων είναι να διδάξουν στους ανθρώπους πώς να γίνουν καλοί πολίτες, πράγμα που περιλαμβάνει και τη συνήθεια να βοηθούν τους άλλους. Στον κλάδο της πληροφορικής, αυτό σημαίνει να διδάσκουν στον κόσμο να μοιράζονται το λογισμικό. Τα σχολεία, αρχίζοντας από τα νηπιαγωγεία, θα πρέπει, πάνω από όλα, να λένε στους μαθητές τους: “Αν φέρετε λογισμικό στο σχολείο, θα πρέπει να το μοιραστείτε με τους υπόλοιπους μαθητές. Και θα πρέπει να δείχνετε τον πηγαίο κώδικα στην τάξη, σε περίπτωση που κάποιος θέλει να μάθει.”
Ασφαλώς, το σχολείο θα πρέπει να εφαρμόζει αυτά που κηρύττει: όλο το λογισμικό που είναι εγκατεστημένο στο σχολείο θα πρέπει να είναι διαθέσιμο στους μαθητές για να μπορούν να το αντιγράφουν, να το παίρνουν στο σπίτι τους, αλλά και να το αναδιανέμουν περαιτέρω.

 

Linux, μια εναλλακτική λύση για τα σχολεία: Ένα ενδιαφέρον άρθρο για τα σχολεία της Indiana.

Τα σχολεία της Ιντιάνα είχαν μια εξαιρετική υποδομή δικτύου και με έναν σημαντικό αριθμό υπολογιστών. Παρόλα αυτά σε κάθε μαθητή αντιστοιχούσε λιγότερο από μια ώρα την εβδομάδα χρήσης του υπολογιστή. Το Υπουργείο Παιδείας της Indiana γνώριζε ότι κάθε μαθητής χρειαζόταν έναν υπολογιστή. Αλλά το κόστος ενός τέτοιου έργου μόνο για την ετήσια χορήγηση αδειών λογισμικού θα έφτανε τα 100 εκατομμύρια δολάρια. Η λύση βρίσκονταν στο ανοικτό λογισμικό. 

 

Το γενικό συμπέρασμα είναι:

Κάποιες χώρες (π.χ. Ισπανία, Γαλλία) έχουν προχωρήσει σημαντικά στην υιοθέτηση ΕΛ/ΛΑΚ ενώ σε άλλες χώρες (π.χ. Μεγάλη Βρετανία) οι κυβερνήσεις συστήνουν πλέον τη χρησιμοποίηση ΕΛ/ΛΑΚ στις περιπτώσεις που αποτελεί την πιο συμφέρουσα λύση. Ειδικότερα, στην Ισπανία πολλές διοικητικές υπηρεσίες σε εθνικό αλλά και τοπικό χρησιμοποιούν αποκλειστικά ΕΛ/ΛΑΚ. Στη Γαλλία το 2008 ένα τμήμα της αστυνομίας εγκατέστησε το λειτουργικό σύστημα GNU/Linux στους 70.000 υπολογιστές της. Μικρότερης κλίμακας κινήσεις γίνονται και σε άλλες χώρες σε τοπικό κυρίως επίπεδο (π.χ. ο δήμος του Μονάχου έχει υιοθετήσει ΕΛ/ΛΑΚ ήδη από το 2001, ο δήμος του Amsterdam έχει πρόσφατα αναπτύξει αντίστοιχα σχέδια κτλ. Την ίδια στιγμή μάλιστα που αρκετές χώρες (π.χ. Αυστραλία , Ηνωμένο Βασίλειο , Ιρλανδία , Γαλλία , Ρωσία ) έχουν αρχίσει να υιοθετούν μια ιδιαίτερα θετική στάση απέναντι στο λογισμικό ανοιχτού κώδικα και τα ανοιχτά πρότυπα και προωθούν τη χρησιμοποίησή του στο δημόσιο τομέα.

1). Οι περισσότεροι web servers στο internet (διακομιστές που φιλοξενούν ιστοσελίδες) λειτουργούν σε περιβάλλον Linux. Η Google, το Facebook, το Amazon χρησιμοποιούν linux servers για τις ιστοσελίδες τους.
2). Το android έχει πυρήνα Linux. Το κινητό μας που χρησιμοποιούμε κάθε μέρα βασίζεται ουσιαστικά στο Linux.
3). Τα dvd players, dvr’s (καταγραφικά) και κάποιες smart tv’s έχουν ένα «μικρό» linux μέσα τους αν θα μπορούσαμε να το πούμε έτσι.
4). Πολλές εταιρίες που παράγουν ταινίες όπως η Dreamworks και η Disney, χρησιμοποιούν linux.
5). Το αγαπημένο πολλών PlayStation 3 χρησιμοποιεί Linux.
6). Επίσης το Linux χρησιμοποιείται σε πολλές άλλες εταιρίες και εφαρμογές, όπως σε πύργους εναέριας κυκλοφορίας για αεροπλάνα, στην γνωστή αυτοκινητοβιομηχανία  Toyota, στο γρήγορο τραίνο της Ιαπωνίας, σε πυρηνικά υποβρύχια, στο CERN (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Πυρηνικών Ερευνών) και πολλά άλλα