Πρόγραμμα Iter- Άφθονη ενέργεια από πυρηνική σύντηξη στη Νότια Γαλλία

Στο Κανταράς, δίπλα στην Εξ-Αν Προβάνς, στη Νότια Γαλλία, 34 κράτη έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους σε μία από τις σημαντικότερες επιστημονικές συνεργασίες του πλανήτη.

Πρόκειται για μια προσπάθεια να παραγάγουν ενέργεια, χρησιμοποιώντας την ίδια διαδικασία, που χρησιμοποιεί και ο ήλιος. Το διεθνές πρόγραμμα πυρηνικής σύντηξης, που είναι γνωστό ως Iter, σκοπεύει να δημιουργήσει, μέσα από έναν νέο πυρηνικό αντιδραστήρα, φτηνή, καθαρή και ασφαλή ηλεκτρική ενέργεια. Ο απεσταλμένος του Euronews, Κλαούντιο Ρόκο αναφέρει: «Είμαστε στην καρδιά του μελλοντικού αντιδραστήρα πυρηνικής σύντηξης. Ο αντιδραστήρας θα ζυγίζει τρεις φορές όσο ο πύργος του Άιφελ και θα καταλαμβάνει μια περιοχή όσο 60 γήπεδα ποδοσφαίρου». Για να πραγματοποιηθεί η σύντηξη, το πλάσμα, που αποτελείται από ελαφρά άτομα, όπως είναι το υδρογόνο, πρέπει να θερμανθεί σε τόσο μεγάλες θερμοκρασίες και πιέσεις, όπως αυτές που υπάρχουν στο κέντρο του ήλιου. Δηλαδή στους 150 εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου. Για να φτάσουμε σ’ αυτές τις αναγκαίες θερμοκρασίες, δημιουργούμε ισχυρά μαγνητικά πεδία. Η σύντηξη συμβαίνει ανάμεσα σε δύο ισότοπα του υδρογόνου, το δευτέριο και το τρίτιο. Γενικός Διευθυντής του προγράμματος Iter είναι ο Μπερνάρ Μπιγκό. Υποστηρίζει ότι με αυτό το πρότζεκτ θα λύσουμε το τεράστιο ζήτημα της παραγωγής ενέργειας στον πλανήτη. Ερώτηση Κλαούντιο Ρόκο: «Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της παραγωγής ενέργειας από την πυρηνική σύντηξη γενικά αλλά και ειδικά, λαμβάνοντας υπόψη την πυρηνική διάσπαση;» «Το πιο σημαντικό πλεονέκτημα είναι το καύσιμο που χρησιμοποιούμε. Είναι το υδρογόνο. Υπάρχει άφθονο υδρογόνο στη φύση. Το βρίσκουμε στη θάλασσα και στις λίμνες. Έχουμε λοιπόν μια ατελείωτη πηγή καυσίμων για τα επόμενα εκατομμύρια χρόνια. Ένα ακόμη πλεονέκτημα είναι ο τρόπος που θα διαχειριστούμε τα απόβλητα. Παράγονται ραδιενεργά απόβλητα, αλλά ο κύκλος ζωής τους είναι πολύ μικρός. Μόνο μερικές εκατοντάδες χρόνια, σε σχέση με τα εκατομμύρια χρόνια που έχουμε σε περίπτωση πυρηνικής διάσπασης» απάντησε ο Μπερνάρ Μπιγκό. Επίσης, σε περίπτωση που υπάρξει κάποιο πρόβλημα, η πυρηνική σύντηξη μπορεί να σταματήσει πολύ εύκολα. Δεν είναι το ίδιο με το να έχουμε πυρηνική διάσπαση, όπου αν σταματήσουμε τη διαδικασία, πολλοί τόνοι επικίνδυνων πυρηνικών καυσίμων συνεχίζουν να εκλύουν ενέργεια. Στο συγκεκριμένο χώρο, οι επιστήμονες τοποθετούν εικονικά όλα τα διαφορετικά εξαρτήματα των πυρηνικών αντιδραστήρων στις σωστές θέσεις. Πολλές φορές αυτά έρχονται από πολύ μακριά, από χώρες όπως η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα, η Ρωσία ή οι Ηνωμένες Πολιτείες. Ένα σημαντικό ζήτημα που αντιμετωπίζουν οι ειδικοί είναι το τρίτιο, που χρειάζεται για την αντίδραση, που είναι ένα ραδιενεργό στοιχείο με μικρή διάρκεια ζωής. Το πρόβλημα είναι ότι όταν εκλύεται τυχαία, απλώνεται παντού: «Στην περίπτωση ατυχήματος, μιας διαρροής για παράδειγμα, ο αντιδραστήρας δεν είναι στεγανός. Άρα το αέριο θα μπορούσε να διαρρεύσει στη φύση. Οι ποσότητες που θα εκλυθούν στη φύση επιτρέπουν στον πληθυσμό που ζει γύρω από τον αντιδραστήρα να παραμείνει ήρεμος και να συνεχίσει τις δραστηριότητές του» εξηγεί ο Μπερνάρ Μπιγκό. Για να το αποφύγουν όλο αυτό όμως, οι μηχανικοί σχεδιάζουν ειδικούς σωλήνες για το τρίτιο, ώστε να ελέγχουν την τυχαία του διαρροή. Το πιο μεγάλο πρόβλημα όμως του πρότζεκτ είναι το τεράστιο κόστος του: σήμερα υπολογίζεται ότι θα φτάσει τα 16 δισεκατομμύρια δολάρια, ποσό που είναι τρεις φορές υψηλότερο από τις εκτιμήσεις που είχαν γίνει το 2006: «Το πρόβλημα δεν είναι το κόστος, αλλά η ποσότητα της ενέργειας που θα παράγεται. Ειλικρινά, πιστεύω, ότι παρά το κόστος, που είναι πραγματικά πολύ υψηλό, η ποσότητα της παραγόμενης ενέργειας σε βάθος χρόνου, δικαιολογεί την αρχική επένδυση» επισήμανε ο Μπιγκό. Σ’ αυτή την αίθουσα εικονικής πραγματικότητας, τα διαφορετικά εξαρτήματα μελετώνται προσεκτικά και μέσω προσομοιώσεων, περιμένουν τη στιγμή που θα λειτουργήσουν κανονικά. Η προσομοίωση συναρμολόγησης είναι δυνατή, χάρις σε ένα σύστημα εντοπισμού της κίνησης, που επιτρέπει να κινήσουμε και να περιστρέψουμε τις εικόνες. Το πρόγραμμα Iter μπορεί να φαίνεται προς το παρόν ένα άπιαστο όνειρο, αλλά υπάρχει μια πολύ μεγάλη ομάδα επιστημόνων και μηχανικών που στοιχηματίζουν το αντίθετο.