Η ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΕΙ! Η ανακάλυψη που βελτιώνει την ποιότητα της ζωής των ατόμων με κινητικά προβλήματα»

 

Ένας φωτονικός αισθητήρας ανοίγει το δρόμο για την κατασκευή «έξυπνων» επιθεμάτων που θα επιτρέπουν στους γιατρούς να παρακολουθούν συστηματικά την εμφάνιση πληγών κατάκλισης σε ασθενείς, οι οποίοι βρίσκονται επί μακρόν κλινήρεις, διαβητικούς, χρήστες τεχνητών προσθετικών μελών και αναπηρικών αμαξιδίων.

Η ιδέα γεννήθηκε από την εμπλοκή της ομάδας Φωτονικών Υλικών και Διατάξεων του Ινστιτούτου Ηλεκτρονικής Δομής και Λέιζερ του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) στο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα IASIS «Intelligent Adaptable Surface with Optical Fiber Sensing for Pressure-Tension Relief», που σκοπό είχε την ανάπτυξη «έξυπνων» επιθεμάτων μέτρησης πίεσης μεταξύ του δέρματος και τεχνητών επιφανειών σε κλίνες ανάρρωσης.
Οι πληγές πίεσης/κατάκλισης έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην ανάρρωση και στην ποιότητα ζωής των ασθενών, απαιτούν μεγάλο χρόνο επούλωσης και ταυτόχρονα αυξημένο οικονομικό κόστος αντιμετώπισης, το οποίο υπολογίζεται μόνο για την Ελλάδα σε αρκετά δεκάδες εκατομμύρια ευρώ το χρόνο. Η ερευνητική ομάδα του ΙΤΕ συνδύασε τις τεχνολογίες των οπτικών ινών φωτονικού χάσματος και των μαγνητορευστών για την ανάπτυξη εξελιγμένων φωτονικών αισθητήρων για την καταγραφή κρίσιμων παραμέτρων καταπόνησης του ανθρωπίνου δέρματος. Η καινοτομία του συγκεκριμένου φωτονικού αισθητήρα που έχει τη μορφή ελαστικού εμπλάστρου και μέγεθος συγκρίσιμο με ένα κέρμα, είναι ότι μπορεί να παρακολουθεί και να καταγράφει με ακρίβεια σε πραγματικό χρόνο τις κινήσεις του ανθρώπινου δέρματος κατά την παρατεταμένη επαφή του με τεχνητές επιφάνειες, όπως αυτές των προσθετικών μελών, των κλινών εντατικής θεραπείας και των αναπηρικών αμαξιδίων. Η  καταγραφή του μεγέθους των κατά τόπους τριβών και καταπονήσεων, καθιστά δυνατή την καλύτερη πρόβλεψη και συνεπώς αποφυγή  εμφάνισης πληγών πίεσης/κατάκλισης από το ιατρικό προσωπικό παρακολούθησης.
Ο εν λόγω αισθητήρας έχει αναπτυχθεί σε επίπεδο εργαστηριακού πρωτοτύπου και η περαιτέρω βελτίωσή του σε υψηλότερο επίπεδο τεχνολογίας προϋποθέτει την ύπαρξη χρηματοδότησης, η οποία αυτή τη στιγμή δεν είναι διαθέσιμη.
Άλλες εφαρμογές των φωτονικών αισθητήρων περιλαμβάνουν ακόμα και την ενσωμάτωση στις δεξαμενές των τάνκερ, και ειδικά στα σημεία των ενώσεων των λαμαρίνων, για να ανιχνεύουν σε πραγματικό χρόνο τυχόν μικρορωγμές και σημαντικές καταπονήσεις.
Τα πειράματα της ερευνητικής ομάδας στο εργαστήριο έχουν αποδείξει πως, εκτός από αξιόπιστος, ο αισθητήρας τους είναι ο πρώτος στον κόσμο που καταφέρνει να μετράει διατμητικές τάσεις από 200 εκατομμυριοστά του μέτρου μέχρι 1 εκατοστό, και μάλιστα σε δύο διαστάσεις. Όπως σημειώνει και ο εκπρόσωπος της ομάδας Δρ. Σταύρος Πισσαδάκης, «ο διαγωνισμός αποτέλεσε μία πολύ καλή ευκαιρία προβολής τόσο του Ιδρύματος, όσο και της ερευνητικής ομάδας προκειμένου να διερευνηθεί η απήχηση του αισθητήρα στην αγορά σε ένα ευρύτερο κοινό».
Η εύρεση χρηματοδότησης για την ανάπτυξη του προϊόντος εκτός εργαστηρίου συνιστά τον επόμενο στόχο της ερευνητικής ομάδας του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας.