Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στη διακυβέρνηση: Μια στρατηγική για ενισχυμένη διαφάνεια & δημόσια συμμετοχή

Όταν οι άνθρωποι σκέφτονται τα social media, αμέσως έρχονται στο μυαλό οι πιο δημοφιλείς εφαρμογές, όπως το Facebook, το Twitter, το Instagram, το LinkedIn και το YouTube.

Αυτά τα κανάλια έχουν αλλάξει τον τρόπο που οι άνθρωποι αλληλεπιδρούν με τη χρήση άμεσων μηνυμάτων και την ανταλλαγή πολυμεσικού περιεχομένου, όπως οι φωτογραφίες και τα βίντεο.

Αυτό είναι σίγουρα πολύ εμφανές στις Φιλιππίνες, χώρα που ήδη θεωρείται «παγκόσμια πρωτεύουσα του texting», καθώς η χρήση των κοινωνικών μέσων μαζικής ενημέρωσης στη χώρα είναι εκτεταμένη. Οι Φιλιππινέζοι, χρησιμοποιούν εντατικά μια σειρά από κοινωνικές πλατφόρμες για να δημοσιεύσουν φωτογραφίες, εικόνες, να εκφραστούν, να αναζητήσουν και να επανασυνδεθούν με παλιούς φίλους και συγγενείς, καθώς και να επικοινωνούν με τους αγαπημένους τους.

Παράλληλα, μεγάλη χρήση σημειώνουν εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων & ομιλίας, όπως το Viber, το WeChat, το Line, το Skype και το Facebook Messenger, που παρέχουν δωρεάν voice over, για την επικοινωνία με το εξωτερικό.

Η επέκταση των επιπτώσεων των μέσων κοινωνικής δικτύωσης

Μετά την αρχική περιέργεια που προκάλεσαν τα «πρόωρα» κοινωνικά δίκτυα όπως το Friendster και την εκτίμηση για τα οφέλη που παρέχουν, όσον αφορά την άμεση διασύνδεση ανθρώπων, η αυξανόμενη δημοτικότητα και ο αριθμός άλλων δικτύων, όπως το MySpace, το Multiply, το Facebook και το LinkedIn, είχε ως αποτέλεσμα την επέκταση της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και στην επιχειρηματικότητα και το ηλεκτρονικό εμπόριο.

Είναι πολύ πρόσφατο, ωστόσο, το χρονικό σημείο κατά το οποίο και οι κυβερνητικές υπηρεσίες στις Φιλιππίνες άρχισαν να βλέπουν τα οφέλη της κοινωνικής δικτύωσης. Οι πολιτικοί έλαβαν πολύ σοβαρά υπόψη τον ρόλο που διαδραμάτισαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στις εκλογές, καθώς πολλοί υποψήφιοι και υποστηρικτές τους χρησιμοποίησαν το Facebook και το Twitter με μεγάλη επιτυχία, επεκτείνοντας τα εργαλεία της εκστρατείας τους.  

Κυβερνητική «υιοθέτηση» των μέσων κοινωνικής δικτύωσης

 Οι νομικές υπηρεσίες στις Φιλιππίνες αξιοποιούν πλέον τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στη διερεύνηση εγκλημάτων, πράγμα που καθιστά ευκολότερη τη συλλογή αποδεικτικών στοιχείων εναντίον υπόπτων ως δραστών, ειδικά εκείνων που διαπράττουν εγκλήματα στον κυβερνοχώρο.

Ίσως προκαλεί έκπληξη ότι και οι Ένοπλες Δυνάμεις των Φιλιππίνων είναι, επίσης, δραστήριες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ήδη από το 2009, έχοντας πλέον περισσότερους από 98.000 «ακόλουθους» στο Facebook, καθώς και στο Twitter από το 2010, «κερδίζοντας» πάνω από 30.000 ακόλουθους. Οι Ένοπλες Δυνάμεις επικοινωνούν τα προγράμματα τους, καθώς και ειδήσεις εθνικού ενδιαφέροντος μέσα από τα δύο αυτά κανάλια.

Δεδομένου ότι η χώρα συχνά πλήττεται από καταστροφικούς τυφώνες, hashtags «κρίσης» όπως #rescuePH και #reliefPH έχουν, επίσης, χρησιμοποιηθεί πολύ αποτελεσματικά σε περιόδους καταστροφών από το 2012.

Αυτά τα hashtags έχουν επιταχύνει τη διάχυση κυβερνητικών οδηγιών και ενημερώσεων, προσδιορίζοντας περιοχές όπου υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη βοήθειας και επισημαίνοντας πώς και πού παρέχεται υποστήριξη και οικονομική βοήθεια από γενναιόδωρους πολίτες.

Ο πρόεδρος των Φιλιππίνων, Benigno Noynoy Aquino III, όντας κι ο ίδιος μεγάλος υπέρμαχος της δύναμης των κοινωνικών μέσων ενημέρωσης, αμέσως μετά την εκλογή του το 2010, έδωσε εντολή στις υπηρεσίες του να δημιουργήσουν ένα επικοινωνιακό πρόγραμμα το οποίο να μεγιστοποιεί αποτελεσματικά τα πλεονεκτήματα των κοινωνικών δικτύων για την καλύτερη αλληλεπίδραση και επαφή με τους πολίτες. Δεν αποτελεί, συνεπώς, έκπληξη, ότι μέρος αυτού του προγράμματος αποσκοπεί στην εξασφάλιση ότι το Γραφείο του Προέδρου διατηρεί μια ισχυρή παρουσία στο Facebook, το Twitter και το YouTube.

Ακόμα περισσότερες δυνατότητες

Κι ενώ οι Φιλιππίνες, όπως και άλλες χώρες, μπορούν να «επαινεθούν» για την ανάπτυξη μιας στρατηγικής αξιοποίησης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, την οποία οι κρατικές υπηρεσίες έχουν υιοθετήσει σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, η πλήρης δυναμική και τα οφέλη των μέσων κοινωνικής δικτύωσης έχουν ακόμη πολλά περιθώρια μεγιστοποίησης.

Εξάλλου, ο Γραμματέας Τουρισμού, Ραμόν Χιμένεθ ο νεώτερος, ο άνθρωπος που έχει πιστωθεί την πολύ επιτυχημένη τουριστική καμπάνια «It’s More Fun in the Philippines”, παραδέχθηκε ότι πάνω και πέρα ​​από τη δυνατότητα να διαδώσουν πληροφορίες γρήγορα, η πραγματική δύναμη των μέσων κοινωνικής δικτύωσης η οποία έγκειται στην ενίσχυση των προσωπικών πεποιθήσεων, πρέπει να αξιοποιηθεί περισσότερο.

Αυτή η πτυχή της διαχείρισης των κοινωνικών σχέσεων είναι μια πολύ σημαντική πτυχή των κοινωνικών δικτύων, την οποία οι κυβερνήσεις έχουν την τάση να παραβλέπουν. Ωστόσο, παραμένει ζωτικής σημασίας για τη στρατηγική των μέσων κοινωνικής δικτύωσης κάθε θεσμικού ή κυβερνητικού οργανισμού.

Λέγοντας διαχείριση των κοινωνικών σχέσεων εννοούμε τις διαδικασίες που ένας οργανισμός χρησιμοποιεί για να ενεργοποιήσει, να παρακολουθεί και να συνδεθεί με έναν μεγάλο αριθμό «χαλαρών δεσμών» στα κοινωνικά δίκτυα που διατηρεί. Αυτή η διαχείριση πρέπει να είναι απόλυτα συνδεδεμένη με τους στόχους μιας κυβέρνησης, όπως είναι η οικοδόμηση νοοτροπίας, η «ορατότητα», η διαφάνεια και εμπιστοσύνη, στοιχεία που ισοδυναμούν με την «εταιρική ταυτότητα» για τους κυβερνητικούς φορείς και θα πρέπει να συνοδεύονται από μια αυξημένη προσβασιμότητα και ταχύτερη επικοινωνία, από τη βελτίωση των υπηρεσιών προς τους πολίτες, καθώς και την επικοινωνία και αποτελεσματική διασύνδεση με τη νεολαία.

Για την επίτευξη αυτών των στόχων, η κυβέρνηση οφείλει να αντιμετωπίσει τον εαυτό της ως ένα «εταιρικό σήμα» και να προσδιορίσει τα social media ως ένα κανάλι χαμηλού κόστους για την προσέγγιση των πολιτών. Ένας σημαντικός λόγος για τον οποίο οι προσπάθειες των κυβερνήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν έχουν πάντα την ίδια επιτυχία με άλλες, που προκαλούν αμέτρητα retweets ή likes, είναι επειδή οι κυβερνητικές υπηρεσίες συχνά αποτυγχάνουν να αναγνωρίσουν ότι έχουν μια διαφορετική κοινωνική σχέση με το ευρύ κοινό.

Οι κυβερνήσεις, επομένως, μπορούν να εξακολουθούν να επωφελούνται από την επέκταση των προσπαθειών κοινωνικής δικτύωσης τους, αλλά εκεί που υπάρχει «πρόσφορο έδαφος» και σε ό,τι αφορά τους πολίτες. Σε αυτό ακριβώς, μια συγκεκριμένη στρατηγικής διαχείρισης των κοινωνικών σχέσεων, εστιασμένη στην ενίσχυση της διαφάνεια και της συμμετοχή του κοινού είναι το κλειδί για κάτι περισσότερο από μερικά tweets και likes.

Πηγή