ΕΠΕ: Προτάσεις επί του νέου συστήματος εισαγωγής στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση για το σχολικό έτος 2015-2016

Η Ένωση Πληροφορικών Ελλάδας (ΕΠΕ) έστειλε προς την Πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων, αλλά και όλους τους αρμόδιους φορείς, τις προτάσεις της επί του νέου συστήματος εισαγωγής στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση για το σχολικό έτος 2015-2016.

Το έγγραφο της ΕΠΕ αναφέρει:  Αξιότιμε κύριε Υπουργέ, Με το από 6/4/2015 Δελτίο Τύπου του ΥΠΟΠΑΙΘ πληροφορηθήκαμε τις προθέσεις σας για τη θεσμοθέτηση ενός νέου μεταβατικού εξεταστικού συστήματος για το σχολικό έτος 2015-2016. Μελετώντας την τεκμηρίωση της απόφασής σας για την θεσμοθέτηση του νέου μεταβατικού εξεταστικού συστήματος αλλά και τις προτάσεις σας για την μορφή που θα έχει, θεωρούμε υποχρέωσή μας να σας ενημερώσουμε για τις δικές μας θέσεις. Πριν διατυπώσουμε τις θέσεις μας επί του συγκεκριμένου σχεδίου οφείλουμε να παρατηρήσουμε τα εξής:

1. Ο όρος «μεταβατικό» μας προκαλεί ανησυχία, αφού ουσιαστικά δημιουργεί μία αναστάτωση στην εκπαιδευτική κοινότητα, και ιδιαίτερα στους μαθητές και στις οικογένειές τους, αλλά και ενέχει τον κίνδυνο να παγιωθεί ως μόνιμο χωρίς να είναι το αποτέλεσμα διαλόγου όλων των εκπαιδευτικών και κοινωνικών φορέων ως όφειλε.
2. Οι βασικές προϋποθέσεις για ένα ορθό εξεταστικό σύστημα είναι η διδασκαλία-εξέταση των μαθητών στα απαραίτητα μαθήματα (αριθμός και είδος μαθημάτων), με το κατάλληλο περιεχόμενο σπουδών αλλά και με κατάλληλο τρόπο και συνθήκες διδασκαλίας μέσα από τις δομές του δημόσιου εκπαιδευτικού συστήματος, ώστε να είναι δυνατή η απόκτηση του αναγκαίου υπόβαθρου γνώσεων για τη συνέχιση των σπουδών τους. Γι” αυτό το λόγο η Ένωση Πληροφορικών Ελλάδος απέστειλε στις 29/9/2014, το έγγραφο με θέμα «Προτάσεις για την εισαγωγή του μαθήματος της Πληροφορικής ως Πανελλαδικά εξεταζόμενο μάθημα και για την απαγκίστρωση από την φροντιστηριακή εξάρτηση του εξεταστικού μας συστήματος» (http://tinyurl.com/p4t6e48), το οποίο επισυνάπτουμε και στο παρόν έγγραφο, στο οποίο, μεταξύ άλλων, ζητούσαμε:

• Τον ορισμό ως μέγιστου αριθμού μαθητών των τμημάτων κατεύθυνσης της Γ” Λυκείου τους 12 μαθητές ανά τμήμα.
• Τον ορισμό της κατάλληλης διδακτικής ύλης, ανά μάθημα κατεύθυνσης, ώστε να είναι δυνατή η ολοκληρωμένη και εμπεριστατωμένη διδασκαλία της στο χρόνο που αντιστοιχεί στις εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας κάθε πανελληνίως εξεταζόμενου μαθήματος.
• Την αναβάθμιση των εργαστηρίων, για όσα μαθήματα έχουν εργαστηριακό μέρος, ώστε οι μαθητές να έχουν πρόσβαση σε σύγχρονα εργαστήρια μέσα στα οποία θα βιώσουν την δημιουργική διάσταση των επιστημών που απαιτεί η ουσιαστική παιδεία σε αντίθεση με την παιδεία της αποστήθισης και των φροντιστηρίων. Όλα τα εργαστήρια της Πληροφορικής θα πρέπει να λειτουργούν με λογισμικό ανοικτού κώδικα.

Η Ε.Π.Ε. θεωρεί ότι η επιλογή της επείγουσας αυτής διαδικασίας, με την κατάθεση προτάσεων επί ενός συγκεκριμένου κειμένου, χωρίς την απαραίτητη επιστημονική τεκμηρίωση, γραμμένο από μία μικρή επιτροπή «σοφών», χωρίς το απαραίτητο διάλογο με τους επιστημονικούς και εκπαιδευτικούς φορείς, για ένα τόσο σοβαρό θέμα όπως η αλλαγή του εξεταστικού συστήματος, δεν συνάδει με τη λειτουργία μιας σύγχρονης κοινωνίας. Η επιλογή αυτή οδηγεί στη δημιουργία ενός εξεταστικού συστήματος εκτός του πλαισίου ενός συνολικού σχεδιασμού για το εκπαιδευτικό σύστημα. Ενέχει δε τον κίνδυνο της έναρξης μίας μη εποικοδομητικής συζήτησης με έντονο το στοιχείο της διατήρησης ισορροπιών μεταξύ των επιστημονικών κλάδων, της φροντιστηριακής εκπαίδευσης και των συνδικαλιστικών απαιτήσεων. Όποιο σύστημα αξιολόγησης των μαθητών προκύψει, ακόμα και στη μεταβατική του μορφή, θα πρέπει να έχει αποκλειστικά μαθητοκεντρικό χαρακτήρα ανεξάρτητα από τις προαναφερθείσες ισορροπίες. Με αυτές τις σκέψεις και ανησυχίες, προχωράμε σε κάποιες παρατηρήσεις-προτάσεις επί του περιεχομένου του σχεδίου:

1. Στο σχέδιο παρατηρούνται θετικές αλλαγές όσον αφορά την αναγνώριση του ρόλου της Πληροφορικής για τις σπουδές σε όλα τα επιστημονικά πεδία, μέσα από τη διδασκαλία της σε όλη την ομάδα Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών και στην διδασκαλία και εξέτασή της, στην ομάδα Προσανατολισμού Οικονομικών Σπουδών και Σπουδών Πληροφορικής. Η αναγνώριση αυτή γίνεται σε όλον τον ανεπτυγμένο κόσμο, στον οποίο γίνεται αναφορά στην Πληροφορική ως «νέα μαθηματικά» και «νέα γλώσσα», και είναι αυτονόητη για κάθε σύγχρονη κοινωνία που μπορεί να αντιληφθεί τον καθοριστικό ρόλο της Πληροφορικής στην κοινωνία μας και στην εκπαίδευση ειδικότερα. Για την τεκμηρίωση της διεθνούς αυτής αναγνώρισης, σας παραπέμπουμε στο έγγραφο με θέμα «Αναγκαιότητα και όχι επιλογή τα μαθήματα Πληροφορικής Γενικής Παιδείας σε όλες τις τάξεις της Β/θμιας εκπαίδευσης και η αποκατάσταση του μαθήματος της Πληροφορικής ως Πανελλαδικά εξεταζόμενο μάθημα», που απέστειλε η ένωσή μας στο υπουργείο στις 22/09/2015 και το οποίο επισυνάπτουμε και στο παρόν έγγραφο.

2. Δυστυχώς όμως παρατηρούνται και δυσλειτουργίες-στρεβλώσεις, κυρίως από την επιλογή του να υπάρχουν μαθήματα στις ομάδες προσανατολισμού τα οποία είναι διδασκόμενα αλλά όχι εξεταζόμενα. Ιδιαίτερα στο πλαίσιο που αφορά την αναγκαιότητα της διδασκαλίας και εξέτασης της Πληροφορικής για την εισαγωγή σε συναφείς σχολές, παρατηρείται το σημαντικό πρόβλημα το μάθημα της Πληροφορικής, στην Ομάδα Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών, να μην είναι εξεταζόμενο αλλά μόνο διδασκόμενο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα για την εισαγωγή στις σχολές Θετικών και Τεχνολογικών Επιστημών, στις οποίες ανήκε με βάση το προηγούμενο σύστημα (2ο και 4ο πεδίο μηχανογραφικού δελτίου) μεγάλος αριθμός τμημάτων Πληροφορικής αλλά και μεγάλος αριθμός τμημάτων που έχουν στο βασικό πρόγραμμα σπουδών τους μαθήματα Πληροφορικής-Προγραμματισμού (σύμφωνα με ενδεικτική έρευνα της Ε.Π.Ε. την οποία επισυνάπτουμε), να μην εξετάζεται το μάθημα της Πληροφορικής. Προβλήματα όμως παρουσιάζονται γενικότερα στις δυνατές επιλογές των μαθητών αφού τα περισσότερα τμήματα Πληροφορικής ορθώς ανήκουν σε Πολυτεχνικές Σχολές, σε Πανεπιστημιακές Σχολές Θετικών-Τεχνολογικών Επιστημών και σε Θετικές-Τεχνολογικές Σχολές Τ.Ε.Ι.. Οπότε με τον τρόπο που διαμορφώνεται το σύστημα δεν είναι φανερό πως κάποιος που επιθυμεί τμήματα Πληροφορικής και απολύτως φυσικά και άλλα τμήματα Θετικών-Τεχνολογικών Σχολών θα μπορεί να τις επιλέξει αφού:

• Αν επιλέξει ομάδα Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών δεν θα μπορεί να εισαχθεί σε τμήματα Πληροφορικής, εκτός και αν αυτά ενταχθούν και στο 2ο Επιστημονικό πεδίο (Τεχνολογικές και Θετικές Σπουδές) με αποτέλεσμα όμως να μην εξετάζεται στο μάθημα της Πληροφορικής.
• Αν επιλέξει ομάδα Προσανατολισμού Οικονομικών Σπουδών και Σπουδών Πληροφορικής δεν θα μπορεί να εισαχθεί σε τμήματα Θετικών-Τεχνολογικών σχολών εκτός και αν αυτά ενταχθούν και στο 5ο Επιστημονικό πεδίο (Σπουδές Οικονομίας και Πληροφορικής).

Για να θεραπευτούν τα προβλήματα αυτά, και με δεδομένο ότι το σύστημα είναι μεταβατικό και μόνο για τη χρονιά 2015-2016, θεωρούμε απολύτως αναγκαία την εξέταση και του μαθήματος Πληροφορικής στην ομάδα Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών. Η επιλογή αυτή πέρα από το ότι λύνει το πρόβλημα του διδασκόμενου αλλά όχι εξεταζόμενου μαθήματος, παρέχει αναγκαία εφόδια στους μαθητές, όχι μόνο για την πρόσβαση στα τμήματα Πληροφορικής, αλλά και για την πρόσβαση τους σε όλα τα τμήματα, Θετικών και Τεχνολογικών Επιστημών, Υγείας και Εκπαίδευσης, που έχουν τη δυνατότητα μέσα από την συγκεκριμένη ομάδα. Μάλιστα η επιλογή αυτή τεκμηριώνεται και από τις τοποθετήσεις των τμημάτων σε ερωτηματολόγιο της Α.Δ.Ι.Π. όσον αφορά τα εξεταζόμενα μαθήματα. 

Σε κάθε περίπτωση πρέπει άμεσα και με πρωτοβουλία της νέας ηγεσία του ΥΠΟΠΑΙΘ να ξεκινήσει ένας εποικοδομητικός, ουσιαστικός διάλογος με όλες τις εκπαιδευτικές και επιστημονικές ενώσεις για τη διαμόρφωση ενός κοινά αποδεκτού εξεταστικού συστήματος το οποίο θα καταργεί το φροντιστηριακό χαρακτήρα του σχολείου-εξεταστικού κέντρου και θα συνοδεύεται από την ολοκληρωμένη υποστήριξή του μέσα από τις δομές του δημόσιου εκπαιδευτικού συστήματος, με ολιγομελή τμήματα, κατάλληλη ύλη, εκπαιδευτικούς και άλλες υποστηρικτικές δομές.

Η Ένωση Πληροφορικών Ελλάδος αναμένει τις πρωτοβουλίες σας και είναι στην διάθεση σας για να στηρίξει ενεργά οποιαδήποτε πρόταση-δράση που θα είναι προς την κατεύθυνση της αναβάθμισης της Δημόσια Παρεχόμενης Παιδείας γενικότερα και της Πληροφορικής Παιδείας ειδικότερα.