Η κοσμική ακτινοβολία, είτε ηλιακής είτε γαλαξιακής προέλευσης, βομβαρδίζει διαρκώς την ατμόσφαιρα της Γης, με αποτέλεσμα να λειτουργεί ως μία μόνιμη πηγή ακτινοβολίας υποβάθρου, που αντιστοιχεί στην επιφάνεια της Γης στο 11% της ετήσιας έκθεσης λόγω του συνόλου των φυσικών πηγών ακτινοβολίας. Η μέση ετήσια έκθεση από κοσμική ακτινοβολία αντιστοιχεί σε 0.33 mSv, έκθεση παρόμοια με την ποσότητα της ακτινοβολίας που δέχεται κανείς από τρεις ακτινογραφίες θώρακος.
Σε μεγάλα υψόμετρα, όμως, το περιβάλλον ακτινοβολίας είναι τελείως διαφορετικό από αυτό που συναντάμε στο έδαφος, καθώς η ατμόσφαιρα και η μαγνητόσφαιρα της Γης παρέχουν μικρότερη προστασία. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, η έκθεση στην διαστημική ακτινοβολία να αυξάνεται έως και 40 φορές στα συνήθη υψόμετρα πτήσης των αεροπλάνων, έως 250 φορές στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό και τελικά έως 700 φορές σε μία επανδρωμένη αποστολή στη Σελήνη ή τον Άρη, με την έκθεση μιας μέρας στο διάστημα να ισοδυναμεί με έναν ολόκληρο χρόνο στη Γη. Αυτό αφορά κυρίως τα πληρώματα αεροσκαφών και διαστημικών σκαφών, αλλά και συχνούς επιβάτες.
Η δόση αυξάνει επίσης και με το γεωγραφικό πλάτος, με την έκθεση να είναι μεγαλύτερη κοντά στις πολικές περιοχές, καθώς εκεί οι δυναμικές γραμμές του γεωμαγνητικού πεδίου είναι “ανοιχτές”, με αποτέλεσμα να υπάρχει λιγότερη θωράκιση. Τέλος, κατά τη διάρκεια έντονων γεγονότων Διαστημικού Καιρού, η δόση είναι πολλές τάξεις μεγέθους μεγαλύτερη. Για παράδειγμα, η δόση σε μια ηλιακή καταιγίδα επιπέδου S4 και μία επιπέδου S5 ισοδυναμεί αντίστοιχα με 10 και 100 ακτινογραφίες θώρακα.
Η ακτινοβολία διαστήματος, που αποτελείται από την γαλαξιακή κοσμική ακτινοβολία, σωματίδια παγιδευμένα στη γήινη μαγνητόσφαιρα αλλά και ηλιακά ενεργητικά σωματίδια, είναι ιονίζουσα, προκαλώντας άμεσες και έμμεσες βλάβες στο DNA. Οι επιπτώσεις αυτές μπορεί να είναι είτε άμεσες λόγω έκτακτων φαινομένων ηλιακής δραστηριότητας (ναυτία / έμετος, κόπωση, νόσοι του κεντρικού νευρικού συστήματος, θάνατος σε ακραίες περιπτώσεις), είτε χρόνιες λόγω μακροχρόνιας έκθεσης στο μόνιμο υπόβαθρο ακτινοβολίας (καρκίνος / συμπαγείς όγκοι / λευχαιμία, καταρράκτης / βλάβη όρασης, εκφυλιστική καρδιακή νόσος).
Πηγή: http://www.emy.gr/
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου